Robot công nghiệp và robot cộng tác (cobots) có nhiều điểm tương đồng, nhưng cobots lại sở hữu một số tính năng đặc biệt giúp chúng tiếp cận được nhiều nhóm khách hàng hơn. Mỗi loại robot đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, tùy thuộc vào nhiệm vụ và sản phẩm cần tự động hóa. Robot công nghiệp thường phù hợp với các công ty lớn chuyên sản xuất hàng loạt theo quy trình tiêu chuẩn hóa. Ngược lại, các công ty nhỏ hơn có thể tận dụng tính linh hoạt và hiệu quả chi phí mà cobots mang lại. Tuy nhiên, ngay cả các doanh nghiệp lớn cũng có thể khai thác những lợi ích từ cobots. 

Về thiết kế và độ an toàn

Robot công nghiệp thường được thiết kế để tự động hóa những nhiệm vụ có mức độ nguy hiểm cao, như làm việc với nhiệt độ cực cao, xử lý các vật thể lớn, dụng cụ sắc nhọn, hoặc bất kỳ sự kết hợp nào của những yếu tố này. Do tính chất công việc, chúng thường được bao quanh bởi hàng rào lớn nhằm ngăn cách con người khỏi robot, chỉ cho phép tiếp cận trong các trường hợp bảo trì hoặc kiểm tra.

Ngược lại, robot cộng tác (cobots) được thiết kế để làm việc an toàn và hiệu quả bên cạnh con người. Chúng không cần các hàng rào bảo vệ như robot công nghiệp, nhờ vào những tính năng an toàn tiên tiến như cảm biến phát hiện chuyển động và khả năng dừng ngay lập tức khi tiếp xúc với con người, sau đó có thể tiếp tục hoạt động khi đảm bảo khoảng cách an toàn. Điều này cho phép cobots hoạt động trong cùng không gian làm việc với nhân viên, tạo điều kiện cho sự hợp tác linh hoạt và hiệu quả - điều mà robot công nghiệp không thể thực hiện.

Về phí tổn

Sự khác biệt lớn nhất giữa robot công nghiệp và cobots chính là chi phí. Cobots không chỉ có giá mua thấp hơn mà còn tiết kiệm chi phí bảo trì và tiêu thụ năng lượng. Trung bình, robot cộng tác có thời gian hoàn vốn (ROI) khoảng một năm.

Ngược lại, robot công nghiệp thường có chi phí đầu tư ban đầu cao hơn nhiều. Không chỉ giá mua thiết bị mà còn chi phí lắp đặt và thiết lập hệ thống cũng tốn kém hơn. Thêm vào đó, robot công nghiệp thường yêu cầu bảo trì định kỳ phức tạp và chi phí điện năng lớn do hoạt động liên tục trong môi trường sản xuất.
Việc này có thể dẫn đến thời gian hoàn vốn dài hơn, thường từ ba đến năm năm, tùy thuộc vào quy mô sản xuất và mức độ tự động hóa. Điều này có thể khiến các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngần ngại khi đầu tư vào robot công nghiệp.
Với cobots, doanh nghiệp có thể dễ dàng triển khai và tích hợp vào quy trình sản xuất hiện tại mà không cần thay đổi lớn. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tăng cường khả năng linh hoạt trong sản xuất. Nhờ những lợi ích này, cobots đang dần trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh cần tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu suất.

Linh hoạt trong sản xuất

Chọn robot công nghiệp đồng nghĩa với việc chọn một quy trình sản xuất cố định. Khi một robot công nghiệp được lập trình để thực hiện một nhiệm vụ, nó sẽ phải tiếp tục làm việc đó trong thời gian dài. Việc lập trình lại rất tốn thời gian và đòi hỏi kiến thức chuyên môn. Đối với các công ty lớn với sản lượng cao và quy trình sản xuất chuẩn hóa, điều này không phải là vấn đề lớn. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp nhỏ hơn, sự linh hoạt lại rất quan trọng.

Trong khi đó, cobots có thể mang lại nhiều lợi ích hơn. Với các bộ kẹp, công cụ và phần mềm đa dạng, cùng khả năng tự lập trình lại, cobots có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau trong một công ty. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng thích ứng với thay đổi trong quy trình sản xuất và tối ưu hóa hiệu suất làm việc.

Về nhân lực

Tình trạng thiếu hụt lao động đang diễn ra trên toàn cầu. Sự chuyển đổi kỹ thuật số ngày càng trở nên quan trọng trong mọi lĩnh vực, kéo theo nhu cầu về kỹ năng kỹ thuật số ngày càng tăng, đặc biệt trong các lĩnh vực như tự động hóa, học máy và lập trình robot. Do đó, việc tìm kiếm một đội ngũ lập trình viên nhiệt huyết và tận tâm để triển khai robot thành công không phải là điều dễ dàng.
Cobots có thể giúp giải quyết vấn đề này, vì chúng có thể được lập trình bởi bất kỳ ai. Các hiệu ứng cuối cùng, cùng với phần cứng và phần mềm, được thiết lập một cách nhanh chóng và dễ dàng, giúp tăng tốc quá trình tự động hóa công nghiệp.

Tóm lại, robot cộng tác (cobot) đã chứng minh được những ưu điểm vượt trội so với robot công nghiệp truyền thống, đặc biệt về tính linh hoạt, dễ sử dụng và chi phí. Khả năng làm việc an toàn bên cạnh con người và khả năng thích ứng với nhiều loại nhiệm vụ khác nhau khiến cobot trở thành một giải pháp lý tưởng cho các doanh nghiệp muốn tự động hóa sản xuất mà không cần đầu tư quá nhiều. Với những lợi ích mà cobot mang lại, chúng ta có thể dự đoán rằng trong tương lai, cobot sẽ trở thành một công cụ không thể thiếu trong các nhà máy thông minh, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.