Tủ điện hay hộp tủ điện một cấu trúc dạng hộp hình chữ nhật hoặc hình vuông, được thiết kế để chứa, bảo vệ các thiết bị và bảng mạch điện. Chức năng chính của tủ điện là tạo ra một không gian an toàn, cách ly các thành phần điện như công tắc, cầu dao, bộ biến áp… khỏi tác động của bụi bẩn, độ ẩm, va đập cơ học và ngăn ngừa nguy cơ tiếp xúc trực tiếp với các phần tử mang điện.

Các thiết bị, linh kiện bên trong hộp tủ điện

- Nút nhấn: Thường ở mặt trước tủ điện để dễ sử dụng, hiện nay xu hướng đang chuyển từ nút nhấn cơ sang nút nhấn cảm ứng hoặc ảo trên màn hình HMI.  
- Nút dừng khẩn cấp: Dùng để đóng cắt toàn bộ mạch điện khi có sự cố.  
- Relay trung gian: Rơle điện từ với tiếp điểm, cuộn dây,... sử dụng trong hệ thống điều khiển có tiếp điểm.  
- Khởi động từ: Điều khiển đóng cắt động cơ, máy sản xuất công nghiệp và dân dụng. Cấu tạo từ 2 điểm, dùng để đóng mở cầu dao hoặc chuyển mạch.  
- Aptomat: Thiết bị bảo vệ đa năng chống quá tải, ngắn mạch, quá áp, dòng điện dò. Thay thế cầu chì, cầu dao, giúp vận hành tủ điện tốt hơn.  
- Lưới lọc bụi và quạt tản nhiệt: Giúp làm mát các linh kiện bên trong tủ điện công nghiệp.  
- Một số thiết bị khác: Relay bảo vệ, relay nhiệt, đèn báo, test block…

Chức năng của hộp tủ điện

- Điều khiển hệ thống điện từ các thiết bị đơn lẻ đến toàn bộ hệ thống điện.  
- Sản xuất theo công nghệ hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế IEC, đảm bảo an toàn cho người sử dụng  
- Đảm bảo cấp nguồn liên tục cho hệ thống điện và máy móc hoạt động an toàn, tránh rủi ro.

Phân loại tủ điện phổ biến 

- Theo điện thế: Tủ điện cao thế, tủ điện trung thế, tủ điện hạ thế.  
- Theo chức năng: Tủ điện phân phối, tủ điện điều khiển, tủ điện động lực,…  
- Theo lĩnh vực ứng dụng: Tủ điện công nghiệp, tủ điện dân dụng.

Ứng dụng của hộp tủ điện

Tủ điều khiển động cơ đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành các hệ thống điện tại nhiều loại công trình khác nhau, bao gồm building, nhà máy, văn phòng và khu công nghiệp. Chúng được ứng dụng để điều khiển đa dạng các loại động cơ: bơm sinh hoạt, bơm cứu hỏa, bơm tăng áp, đài phun nước, quạt hút khói cầu thang, quạt thông gió tầng hầm, máy cắt, máy nghiền. Hay các động cơ phức tạp hơn như động cơ cần thay đổi tốc độ, lưu lượng hoặc các động cơ có công suất lớn.  
Tủ điện phân phối đóng vai trò then chốt trong hệ thống điện hạ thế, thường được lắp đặt tại phòng kỹ thuật điện chính của các công trình lớn như tòa nhà, nhà máy, trung tâm thương mại.   
Tủ điện công nghiệp cho chiếu sáng được sử dụng để điều khiển hệ thống chiếu sáng tại các khu vực công cộng như khu đô thị, công viên, vườn hoa và nhiều không gian ngoại thất khác.